Opvoeden is geen wedstrijd
Het avondeten, het aankleden, het naar bed gaan… Je doet het iedere dag. En iedere dag is het gedoe en eindigt het in een strijd met je kind. Zo jammer… want wat zou het relaxt zijn als dat gewoon eens wat soepeler zou verlopen. Soms heb je het gevoel dat je kind het erom doet. Het lijkt wel of hij er plezier in heeft om het jou zo lastig mogelijk te maken.
Eigenlijk ben jij degene die wilt winnen. Omdat jij de ouder bent. Dus zo hoort dat nu eenmaal.
Maar wat nu als we het niet over winst of verlies gaan hebben? Want dat maakt opeens dat opvoeden een soort wedstrijd wordt. En in een wedstrijd is er altijd een winnaar en een verliezer. Het is nooit leuk voor allebei.
Hoe komt het dat die simpele situaties toch zo snel escaleren?
Hoe komt dat nu dat je automatisch toch snel in zo’n wedstrijd belandt? En dat die simpele, alledaagse dingen toch zo snel escaleren? Kijk, het zit zo.
In lastige situaties met je kind, trek je onbewust heel snel je conclusies. En die conclusies zorgen ervoor dat je op een bepaalde manier reageert. Kijk maar eens naar de onderstaande voorbeelden:
‘Hij wil altijd het laatste woord hebben.’ Jouw reactie is dan automatisch: ‘Maar dat zal niet gebeuren, ik ben de ouder en hij heeft te luisteren naar wat ik zeg, punt uit.’ Jij wil dus eigenlijk ook graag het laatste woord hebben en omdat jij de volwassene bent, vind je dat jij daar ook recht op hebt.
‘Hij drijft altijd zijn zin door.’ Jouw reactie is dan automatisch: ‘Maar dat zal niet gebeuren, ik blijf consequent en ik ga hem niet zijn zin geven.’ Dus je zegt direct nee en laat geen enkele ruimte voor discussie over.
‘Hij zit me uit te dagen.’ Jij denkt dan automatisch: ‘Waarom doet hij toch altijd zo vervelend! Met zijn brutale mond.’ En je snoert hem de mond door aan te geven dat hij zijn grote mond moet houden.
‘Hij zit alleen maar aandacht te vragen.’ Jij denkt dan automatisch: ‘Die aandacht gaat hij dus niet krijgen’, waardoor je je kind negeert.
Wat hier gebeurt is dat je, door die automatische reactie die het gedrag van je kind bij je oproept, stopt met kijken naar de werkelijke situatie. Je gaat direct in een modus van ‘opvoeden’ in plaats van te kijken naar wat de situatie nou echt nodig heeft. Je zet je hakken in het zand, want het zal jou niet gebeuren dat je kind het van je wint.
En juist door die wil om te winnen, kennen deze situaties alleen maar verliezers. Want zo eindigt het gegarandeerd in een strijd.
Hoe kan je hier ook op een andere manier naar kijken?
Wat nu als je de situaties eens met een andere bril zou bekijken? En in die lastige situaties je kind niet zou bestempelen als een lastig, dwars, brutaal, zeurend geval, die jou wil irriteren, uit wil dagen, boos probeert te maken, te manipuleren en te kijken hoe ver hij kan gaan, maar als een kind dat heel graag iets wil, maar nog niet weet hoe hij dat op een prettige manier voor elkaar kan krijgen.
Of die ergens boos of verdrietig over is, maar nog te onmachtig is om dat op een nette manier op te lossen.
Of die het ergens niet mee eens is, maar nog niet kundig genoeg is om dat rustig te bespreken.
Het ontbreekt je kind namelijk vaak nog aan de juiste vaardigheden om het op een goede manier op te lossen. Een jong kind reageert vaak nog heel primair op situaties. Vanuit impulsiviteit, explosiviteit en inflexibiliteit. Dat is niet omdat hij dat leuk vindt, maar omdat hij gezien zijn leeftijd en karakter gewoonweg nog niet anders kan. Zijn brein is nog niet zo ver ontwikkeld om dat voor elkaar te krijgen. Je kind reageert dus niet vanuit onwil op die manier, maar vanuit onkunde.
En als wij dan, als ouders, reageren op die onkunde door eens even te laten zien wie de baas is (je neemt je machtspositie als ouder in), dan gooi je olie op het vuur en is de volgende reactie van je kind er niet alleen vanuit onkunde, maar ook één vanuit onmacht.
Het frustreert hem tot op het bot dat hij niet in staat is om voor elkaar te krijgen wat hij wil en dan vervolgens ook nog eens tegen een muur van NEE oploopt. Het ultieme recept voor driftbuien.
Maar ja, hoe ga je daar dan mee om?
Het belangrijkste uitgangspunt voor jou als ouder is te beseffen dat een kind niets liever wil dan lief en leuk gevonden worden (net als ieder mens). Geen kind wordt ’s ochtends wakker met het ultieme doel om zijn vader of moeder een rotdag te bezorgen (ik weet het, dat voelt soms anders).
Je kind doet het dus écht niet expres en zou het het liefst ook anders willen. Dat te beseffen, geeft al acceptatie en rust.
Je hoeft niet van je kind te winnen, het is geen wedstrijd. Je hoeft je kind niet altijd een les mee te geven, soms kun je de situatie even laten voor wat het is. Soms is het het beste om even de oudste en de wijste te zijn (ja, datgene wat je altijd tegen je oudste kind zegt) en even niet het laatste woord te hoeven hebben.
Probeer dus om te blijven beseffen dat je kind het nog niet KAN in plaats van het nog niet WIL. Door er met een andere blik naar te kijken, zul je merken dat je er ook relaxter over gaat denken. En als je dat voor elkaar krijgt, win je uiteindelijk allebei.
Wil je hier graag mee aan de slag? En leren hoe je op een andere manier kunt reageren op het gedrag van je kind? Doe dan mee aan de 5-daagse minicursus ‘Word weer de ouder die jij graag wil zijn’ en we gaan er samen 5 dagen mee aan de slag. Klik hier voor meer info.
