Vorige week kreeg ik de volgende vraag van Tessa:
‘Mijn dochter (4 jaar) speelt heel graag met één bepaald vriendinnetje. Dat is vaak heel gezellig, maar het is soms ook haat en nijd. Steeds vaker komt mijn dochter haar beklag doen, dat het vriendinnetje haar slaat. Ik vind dat ze ook voor zichzelf moet leren opkomen en wil niet alles voor haar oplossen, dus ik laat het haar meestal zelf oplossen. Maar het wordt dan toch vaak ruzie. Meestal is het ook zo weer over, maar het is toch een vervelende situatie. Ik wil graag dat ze gezellig met elkaar kunnen blijven spelen.’
Je hoort het tegenwoordig steeds vaker (ook vanuit mijn kant 😉); het is onwijs belangrijk om je kind zelf dingen te laten oplossen. Je kind moet leren om zelf te ‘dealen’ met lastige situaties en het is niet jouw taak om alle moeilijke dingen voor jouw kind weg te nemen. Anders leren ze het nooit. Het is dus absoluut een goed idee om niet direct met je kind mee te lopen en het gesprek aan te gaan met de beide kinderen om het uit te praten. Daar worden ze niet zelfstandiger van en je creëert er onbedoeld ook een situatie mee, dat ze voor ieder wissewasje naar jou toe komen.
Maar waarom is ‘zelf oplossen’ dan toch te makkelijk?
Waar het misgaat in dit geval is dat een kind wel moet léren om zijn problemen zelf op te lossen. Een meisje van 4 kan dat niet uit zichzelf. Het is dus te makkelijk om enkel en alleen tegen je kind te zeggen dat ze het zelf moet oplossen, want hoe moet ze dat voor elkaar krijgen als ze nooit geleerd heeft hoe ze dat moet doen?
Je kind zelf zijn problemen laten oplossen en zelf leren omgaan met lastige situaties, begint dus met het daadwerkelijk aanleren hoe je dat kunt doen. Niet door simpel te zeggen dat ze het zelf moet gaan oplossen, want dat kan een heel jong kind nog helemaal niet zelf. Dan had je net zo goed kunnen zeggen: ‘Zoek het lekker zelf uit’. Nee, om zelf ruzies of problemen op te lossen, zijn sociale vaardigheden nodig en het woord zegt het al; daar moet je vaardig in worden.
Wat kun je dan wel doen?
Besef dat ‘zelf oplossen’ een heel mooi einddoel is, om naar toe te streven, maar dat je de weg daarnaar toe zal moeten begeleiden. Hoe kun je het dan aanpakken als je kind komt vertellen dat een ander kindje hem geslagen heeft?
- Benoem dat het niet leuk is als iemand je slaat (ja, dat betekent dus dat je dit niet moet zeggen: ‘En wat deed jij?!’ – want dat helpt namelijk niet)
- Vraag je kind of ze zelf al tegen het andere kind heeft gezegd dat ze dat niet leuk vindt en zo niet, laat het haar dan zeggen. Het kan voor kinderen heel helpend zijn als jij letterlijk zegt welk zinnetje ze moet zeggen tegen het andere kind. Bijvoorbeeld: ‘Zeg maar tegen Elise: ‘Ik wil niet dat jij mij slaat, dat vind ik niet leuk’.
- Luister hoe je kind het aanpakt en laat eventueel alternatieven zien.
- Als je kind het bijvoorbeeld heel schuchter en verlegen zegt, grijp dan in, ga op dezelfde hoogte van je kind zitten en laat horen hoe je hetzelfde zinnetje op een andere manier ook kunt zeggen. Zodat je duidelijk bent richting de ander. Laat je kind vervolgens oefenen om het op diezelfde toon te zeggen.
- Durft je kind het niet? Loop dan mee en zeg tegen het andere kind: ‘Elise, kom eens, Saar wil iets tegen je zeggen.’ En vervolgens tegen je eigen kind: ‘Zeg het maar tegen Elise’. Durft je kind dan nog niet, herhaal dan nogmaals het zinnetje en vraag je kind het te herhalen.
Zo leer je je kind om stap voor stap om te gaan met moeilijke situaties. Zelf oplossen is een reuzensprong en die kun je alleen bereiken door kleine stappen aan te reiken.
Wil jij ook leren hoe je op een andere manier kan omgaan met het (lastige) gedrag van je kind. Wil jij leren om met een positievere blik naar je kind te kijken en de rust en de gezelligheid terugbrengen bij jou in huis? Doe dan mee met de 5-daagse minicursus ‘Word weer de ouder die jij graag wilt zijn’. Meer info vind je via deze link.
