Uit de praktijk - Help! Mijn dochter is opeens hysterisch

Van de week werd ik gebeld door Lianne. Lianne volgde bij mij een individueel coachtraject en er is sindsdien bij haar een heleboel veranderd. Haar dochter Liene (bijna 4), met een flink temperament en een sterke eigen wil, bepaalde de boel behoorlijk thuis. Het ging zoals Liene het wilde en anders volgde er een flinke driftbui. Tot grote ergernis van Lianne en haar man.

Met behulp van mijn coaching is het hun gelukt om dit gedrag om te draaien en de sfeer bij haar thuis was de afgelopen maanden een stuk relaxter, rustiger en gezelliger.

Tót vorige week. Hysterische buien, driftig gedrag, ’s nachts wakker worden… al het gedrag van voorheen leek weer terug te zijn. 

Dus belde Lianne mij op, met de vraag: ‘Wat moet ik doen?’

Ze had zelf al wel nagedacht waar het vandaan zou kunnen komen, ze waren net op vakantie geweest en haar dochter zou eind deze maand voor het eerst naar school gaan. Maar ja… als ze daarnaar vroeg, dan zei Liene dat ze zin had in school. Dus ja. Wat nu?

Het is goed om te weten dat kinderen vaak niet precies weten wat ze voelen. De vraag: ‘Wat is er nou?’ of ‘Vertel eens, wat zit je dwars?’ is heel lief bedoeld, maar voor jonge kinderen nog volkomen zinloos. Jonge kinderen voelen van alles, maar kunnen hier meestal nog geen woorden aangeven. Het is er gewoon. En als er spanning in je lijf zit (of boosheid, of verdriet, of angst) dan moet dat er gewoon uit. As simple as that.

Een jong kind gaat jou dus niet vertellen wat hem dwars zit. Ook niet als je er op allerlei mogelijke manieren naar vraagt. Het is aan jou, als ouder, om tussen de regels door te lezen en te leren begrijpen wat er aan de hand is.

In dit geval was het heel goed mogelijk dat Liene het spannend vond om naar school te gaan en dat het goed was om dit te benoemen.

Lianne twijfelde een beetje, want zou ze zo niet júist haar dochter op ideeën brengen en de spanning aanwakkeren bij haar kind?

Ik vertelde haar dat we als ouders vaak geneigd zijn om vooral de positieve dingen van een grote verandering te benoemen.

• ‘Leuk hè, om naar school te gaan? Dan ga je allemaal nieuwe dingen leren en nieuwe vriendjes ontmoeten, dat ga je vast enorm leuk vinden!’
• ‘Je mag straks trakteren op de opvang!’
• ‘Je nieuwe juf is vast heel lief!’

Goed bedoeld, want we willen ons kind geruststellen. Maar door alleen deze kant van de zaak te belichten, verbloemen we eigenlijk dat het ook gewoon heel spannend is. Door die spannende kant van dingen niet te benoemen, hopen wij dat ons kind er niet aan denkt.

Naïef natuurlijk, want als jij een nieuwe baan hebt, vind je het óók spannend. Dan ben je ook benieuwd of je collega’s wel leuk zullen zijn en of het je niet tegen gaat vallen. En dan maak je je ook druk, ondanks dat het vást allemaal wel goed komt.

De spanning die je kind ervaart is dus heel logisch. En die is dus gewoon aanwezig. Door het in de doofpot te stoppen en er niet over te praten, gaat die spanning echt niet opeens weg. Door er niet over te praten, laat je je kind juist in zijn eentje tobben met die spanning. En daar wordt zijn gedrag niet beter van.

Beter is het dus om die spanning juist wél te benoemen. Zodat je aan je kind laat weten dat je begrijpt dat er spanning is en dat het ook logisch is dat hij zich zo voelt.

Nádat je benoemd hebt dat het spannend voor je kind is, kun je uiteraard geruststellende woorden toevoegen.

Bijvoorbeeld op deze manier:

• ‘Volgens mij vind je het een beetje spannend om straks voor het eerst naar school te gaan, hè? Dat kan ik me best voorstellen, het is ook allemaal nieuw en je weet niet wat er precies gaat gebeuren. Als je straks een beetje gewend bent, dan ga je het vast leuk vinden.’
• ‘Best spannend hè, dat je straks een nieuwe juf hebt en allemaal nieuwe klasgenootjes. Mama vond dat vroeger ook spannend, dat is helemaal niet gek. Je zult merken dat de juf vast heel lief is.’
• ‘Ook wel jammer dat je afscheid gaat nemen van de kindjes/juffen op de opvang, vind je niet? Trakteren is natuurlijk leuk, maar afscheid nemen is altijd een beetje lastig, dat geeft niks.’

Een paar dagen later kreeg ik het volgende appje van Lianne:

Wil jij meer voorbeelden lezen en weten hoe je kunt omgaan met het (lastige) gedrag van je kind? Bestel dan mijn boek ‘Supermama’s bestaan niet’ en je leest er alles over.

P.s. De namen uit dit voorbeeld zijn om privacy-redenen veranderd.