Sociaal-emotionele ontwikkeling van een peuter

Wat is sociaal-emotionele ontwikkeling?

Sociaal-emotionele ontwikkeling is heel complex, maar als we er een simpele definitie aan moeten geven is het het ontwikkelen van een eigen persoonlijkheid, binnen passende kaders van de sociale omgeving.

Makkelijker gezegd, omvat de sociaal-emotionele ontwikkeling onder andere de volgende gebieden:

• Emoties
• Zelfbeeld
• Motivatie
• Hechting
• Temperament

De sociale ontwikkeling is vooral gericht op het kind in contact met andere kinderen, terwijl de emotionele ontwikkeling meer gaat over het kind in contact met zichzelf.

Samenhang met andere ontwikkelingsgebieden

De ontwikkeling van kinderen ligt voornamelijk op drie gebieden. Lichamelijk (motorisch), cognitief (verstandelijk) en sociaal-emotioneel. Natuurlijk staan deze gebieden niet los van elkaar en heeft het één direct met het ander te maken.

Bijvoorbeeld als een peuter leert om zelf zijn jas aan te trekken. Op cognitief gebied heeft een peuter dan te leren waar zijn armen in moeten, wat de bovenkant en de onderkant is etc. Motorisch gezien leert hij een rits open en dichtmaken, knopen open en dichtdoen en tegelijkertijd ontwikkelt hij zich op sociaal-emotioneel gebied, want hoe ga je ermee om als het niet lukt om die jas dicht te krijgen? Hoe ga je dan om met je boze gevoel?

Peuters gaan steeds meer genieten van het contact met andere kinderen. Je zult merken dat peuters steeds meer zelfstandig op zoek gaan naar het contact met anderen.

Een peuter leert hier ongelooflijk veel van. Op deze manier ontwikkelt een kind sociale vaardigheden, door samen te spelen leren kinderen met elkaar om te gaan en rekening te houden met andere kinderen. Daarnaast is het ook heel goed voor de zelfstandigheid en het zelfvertrouwen van je kind.

Inlevingsvermogen

Peuters zijn erg op zichzelf gericht. Ze hebben nog het idee dat de wereld om hen draait, ze staan in het middelpunt van hun eigen leven.

Dat maakt dat het voor hen ook nog erg lastig is om zich in te leven in een ander. Dat maakt dat ze het ook nog lastig vinden om om  te gaan met afspraken, regels en conflicten.

Een peuter onderzoekt de mogelijkheden die de wereld hem biedt en zoekt naar grenzen. Als een kind 4 jaar is, zal hij beter leren inschatten wat zijn invloed op zijn omgeving is en leert het zich beter aanpassen aan anderen.

Omgaan met emoties

Ieder mens heeft emoties, een peuter dus ook. Peuters weten echter nog niet hoe ze met deze emoties moeten omgaan. Hij heeft daarbij de hulp nodig van zijn ouders.

Leren omgaan met emoties is een belangrijke voorwaarde voor een gezonde sociaal-emotionele ontwikkeling. Als een kind niet goed (genoeg) leert omgaan met zijn emoties en gevoelens, kan zijn gedrag later voor problemen zorgen.

Een kind moet de volgende dingen leren:

• Het herkennen van zijn emoties (wat voel ik nu eigenlijk?)
• Het benoemen van zijn emoties (ik voel dit en ik noem dat…)
• Het leren accepteren van zijn emoties (ik voel me… en dat is ok)
• Het gezond leren uiten van zijn emoties
• 
  

  Wat kun je van een peuter verwachten op sociaal-emotioneel vlak?

  In de leeftijd van 2-3 jaar
  • Krijgt je kind steeds meer contact met andere kinderen
  • Speelt hij voornamelijk naast een ander kind, van samenspelen is nog niet echt sprake
  • Gaat je peuter ervaren dat andere kinderen hem kunnen storen in zijn spel, dat kan hij als lastig gaan ervaren
• 
  In de leeftijd van 3-4 jaar
  • Leert je peuter steeds beter op zijn beurt te wachten
  • Gaat je kind steeds beter met andere kinderen spelen
  • Hij snapt dat op verschillende locaties (dus bijv. thuis en bij oma) andere regels kunnen gelden

----------------------------------------------------

Wil je meer weten over hoe het werkt in het hoofd van je kind? En wat er in hem omgaat?

Download dan het gratis e-book 'Ontdek hoe jouw kind de wereld ervaart' en ontdek waarom je vaak precies het verkeerde lijkt te zeggen als je kind boos, verdrietig of dwars is.