Olivia: 'Mijn zoon is 8 en voetbal is zijn lust en zijn leven. Hij is keeper en vindt dat fantastisch. Het enige probleem is… Hij kan niet zo goed tegen zijn verlies. Als hij een bal doorlaat, volgt daar regelmatig een huilbui of een driftbui op. Ik snap heel goed dat verliezen lastig is en dat het voor een keeper misschien nóg lastiger is. Omdat hij degene is die de ballen steeds weer uit het net moet vissen. Maar het frustreert mij enorm. Het lijkt ook wel steeds erger te worden. Soms huilt hij al als hij tijdens het trainen een doelpunt tegen krijgt. Eerlijk gezegd schaam ik me soms dood langs de zijlijn. Wat moet ik hier nu mee? Ik denk er zelfs wel eens over na om hem te laten stoppen met voetbal, totdat hij wat ouder is en beter tegen zijn verlies kan. Maar dat kan toch ook niet de oplossing zijn?'
Ik kan me helemaal voorstellen dat dit als ouder een enorm frustrerende situatie is. Je hebt er weinig grip op en ik begrijp ook volkomen de gevoelens van schaamte, als je kind voor de zoveelste keer uitbarst in woede of tranen.
Je kind moet duidelijk nog leren omgaan met verliezen. Hem van voetbal afhalen gaat dat niet direct verbeteren. Als hij moet léren omgaan met verliezen, dan moet hij ook de kans krijgen om daarin te oefenen.
De volgende tips en inzichten kunnen jou en je kind helpen om hier mee te oefenen en hier vaardiger in te worden. Zodat je kind, stap voor stap, beter leert omgaan met verliezen.
1: Weet dat een kind zijn brein nog niet onder controle kan houden
Ken je die voetbalsupporters? Die elkaar te lijf gaan, omdat hun cluppie niet gewonnen heeft. Die het woord Amsterdam niet kunnen uitspreken en daarom 020 gebruiken? Of andersom natuurlijk (voor ik commentaar krijg 😉).
Dat zijn volwassen mensen. En zelfs hen lukt het niet om zichzelf onder controle te houden. Het fanatisme en de clubliefde neemt de overhand.
Als je ergens vol van bent, is het blijkbaar heel lastig om je emoties in bedwang te houden. Laat staan hoe lastig dat is voor een kind. Met zijn nog lang niet volledig ontwikkelde kinderbrein.
Het kind uit het bovenstaande voorbeeld is een fanatieke en gemotiveerde voetballer. Hij wil heel graag presteren en het graag goed doen. Een echte topsportersmentaliteit. Dit hoort gewoon bij zijn karakter en zal daarom altijd in bepaalde mate blijven bestaan. Je hebt er nu weliswaar niets aan, maar dit zijn ook hele mooie en sterke eigenschappen.
Belangrijk om te weten is dat kinderen simpelweg nog niet in staat zijn om de emoties die ze ervaren, te bedwingen. Hun gevoel is sterker dan hun verstand. De impulsen overheersen. Simpel gezegd, het overkomt ze gewoon.
Steeds maar weer herhalen dat verliezen niet erg is, dat verliezen erbij hoort, heeft eigenlijk geen zin. Je kind weet dat ergens diep van binnen echt wel, het voelt alleen totaal anders. In the heat of the moment is er helemaal geen ruimte voor ‘weten’, er is dan alleen die emotie, die frustratie, dat gevoel van falen en van balen. En als je je zo voelt, dan is er geen plek voor logisch nadenken.
Je maakt de situatie dus eigenlijk alleen maar erger, door te zeggen dat verliezen erbij hoort. Of door aan te geven dat hij even normaal moet doen en dat zijn reactie overdreven is. Waarom dat is? Je leest het in dit blog.
2: Leer je kind stap voor stap hoe het anders kan
Op een normale manier op verlies reageren, is dus heel lastig voor een kind dat niet goed tegen zijn verlies kan. Dat is te veel gevraagd voor sommige kinderen. Dat blijkt ook, anders zou je niet keer op keer hetzelfde gesprek aan het voeren zijn.
Het is dus belangrijk om te weten wat je wel en niet van je kind kan verwachten. Anders wordt hij iedere week opnieuw geconfronteerd met het feit dat het wéér niet gelukt is. Dat hij wéér niet goed heeft gereageerd en dat hij nog steeds niet ‘normaal’ kan doen. En jij ook, omdat je week in, week uit, jezelf afvraagt hoe je ervoor kan zorgen dat hij niet zo buitensporig reageert.
Hij krijgt dan het gevoel dat hij zijn omgeving teleurstelt. Dat helpt niet voor zijn zelfvertrouwen. En dat komt bovenop dat gevoel dat er al was, dat hij wéér verloren heeft.
Dat werkt frustraties in de hand en werkt demotiverend.
Daarom is het belangrijk dat je niet in één keer te veel van je kind verwacht, maar het opdeelt in kleine stapjes. Kleine doelen, kleine stippen op de horizon. Het is namelijk heel belangrijk dat hij succeservaringen gaat opdoen. Dat hij gaat ervaren dat hij stappen vooruit maakt en dat hij het kan leren.
Een mooie eerste stap is bijvoorbeeld om je kind te leren om ‘Gefeliciteerd’ tegen zijn tegenstander te zeggen.
Op het moment dat je kind dat voor elkaar krijgt, kun je dáár aandacht aan besteden. Kun je hem laten zien dat hij stappen vooruit maakt. Dát motiveert om de volgende stap ook te zetten.
3: Maak gebruik van zijn idolen
Kinderen weten heel goed hoe het NIET hoort. Ze weten best dat hun reacties niet passend zijn. Maar het is knap ingewikkeld om dat gevoel onder controle te houden (denk maar weer even aan die volwassen voetbalsupporters).
Het helpt dan als ze weten HOE ze het ook anders kunnen aanpakken.
Heeft je kind een idool? Een voetbalheld? Is hij fan van een bepaalde speler?
Maak daar gebruik van en zet het in om je kind te helpen omgaan met verliezen.
Stel, je kind is fan van Ajax en Stekelenburg is zijn grote keepersvoorbeeld. Kijk dan samen naar een voetbalwedstrijd en kijk samen naar hoe Stekelenburg reageert als hij een doelpunt tegen krijgt.
- Wat doet hij?
- Hoe reageert hij?
En wat kan jouw kind daarvan leren?
Hij ziet misschien wel dat Stekelenburg óók teleurgesteld/boos is als er een tegendoelpunt valt. Hij schopt misschien tegen de doelpaal, stompt met zijn ene hand in zijn andere voetbalhandschoen, hij stampt misschien op de grond én hij gaat daarna weer door…
Zo kun je je kind laten zien dat ook professionele voetballers balen als ze verliezen. Misschien zelfs wel boos zijn. Dat mag ook, daar is niets mis mee. Dat geeft aan dat je het belangrijk vindt en dat je wilt strijden voor de winst.
En het laat tegelijkertijd zien dat je die frustratie en die boosheid ook op een andere manier kunt uiten, dan door op de grond te gaan liggen, te gaan huilen of door niet meer mee te willen doen.
Spreek vervolgens samen af dat hij de volgende keer bij een tegendoelpunt nét zo probeert te reageren als Stekelenburg. Maak het concreet en laat hem echt benoemen wat hij gaat proberen.
Bijvoorbeeld: Bij een tegendoelpunt stamp ik hard op de grond en stomp ik in mijn eigen handschoenen.
Als hij daarmee aan de slag gaat, is het heel belangrijk dat je zijn inzet waardeert (en je je niet alleen op de resultaten focust). Hij doet zijn best om er anders mee om te gaan en dat verdient waardering. Laat weten dat je ziet dat hij zijn best doet. Dat het niet erg is als het nog niet altijd lukt, maar dat je gezien hebt dat hij het probeert en dat dat al een heel belangrijke stap in de goede richting is.
Zo zal je merken dat je concreet kunt werken om stappen in de goede richting te maken. Op een manier die je kind het gevoel zal geven dat je hem wilt helpen en begeleiden.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? In mijn boek 'Supermama's bestaan niet' laat ik je nog veel meer zien hoe je anders kunt reageren op het soms lastige gedrag van je kind.
Je kunt het eerste hoofdstuk gratis downloaden, dan kun je alvast kijken of je het wat vindt.
